Ben je nét lekker aan het werk, komt er iemand met een vraag waar je helemaal niet op zit te wachten. Wat doe je dan? Als hoogsensitief persoon lijkt het in deze situatie alsof je twee opties hebt: of je zegt veel te veel ‘ja’, wordt bedolven onder het werk en krijgt hier dan later weer spijt van. Of je zegt veel te snel nee, omdat je erop gespitst bent om je grenzen te bewaken, zet relaties op het spel en krijgt hier dan later weer spijt van. Je kunt het nooit goed doen.

Voor mij zit hier een rode draad in. In beide reacties zet je de vraag af tegen wat je zelf wilt doen en je reageert vrijwel direct. Hierin spelen de achterliggende behoefte van de ander en die van jou geen rol. Geen wonder dat het altijd zo onbevredigend voelt.

Middenweg

Maar wat nu als er een middenweg is? Een manier om ieder verzoek serieus in overweging te nemen zónder dat het ten koste gaat van jezelf en waarbij je de ander écht van dienst bent? Waardoor je jouw HSP-plafond doorbreekt?

Het eerste en belangrijkste wat je daarvoor hoeft te doen is voor jezelf letterlijk en figuurlijk ruimte te creëren waarin je je niet snel meer overvallen voelt door verzoeken. Daardoor kun je jouw creatieve HSP-brein voor je aan het werk gaan zetten om dát te doen wat het beste is voor jou, de ander, de organisatie of je eigen bedrijf.

Tips

Voor wie hier mee wil beginnen, heb ik deze aanpak uitgewerkt in 10 tips. Begin er gewoon met eentje die je makkelijk haalbaar lijkt en ga dán naar de volgende. Naarmate je steeds meer bewust bekwaam wordt, verdwijnen de afzonderlijke tips naar de achtergrond. Daarvoor in de plaats kom je in een modus waarin je automatisch bij jezelf en de ander incheckt voordat je reageert. Dat kan best snel gaan. Maar wel op jóuw manier.

1. Maak duidelijk wanneer je wel of niet beschikbaar bent voor verzoeken. Viaeen spreekuur, een bordje op de deur, een vooraf afgesproken kanaal… Als mensen weten wanneer ze je wél kunnen bereiken en hoe, geeft dat iedereen rust. Dan behoud je jouw focus momenten zonder schuldgevoel.
2. Reserveer een vast moment in de week voor het uitvoeren ‘tussendoortjes’: verzoeken die ineens opkomen (zie verderop). Kun je de andere momenten doen wat je zelf gepland had.
3. Vraag: wat bedoel je precies? Ook een leuke als je wél zeker denkt te weten waar de vraag over gaat. Vaak leidt dit tot verrassende antwoorden.
4. Als je geneigd bent defensief te antwoorden, vraag dan éérst: wat maakt dat je me dit vraagt, of: waar komt deze vraag vandaan? Zo check je de behoefte achter het verzoek.
5. Neem de tijd om bij jezelf in te checken voor je antwoord geeft. Zeg gerust: ik kom er vanmiddag op terug. Doe dat dan ook wél.
6. Ga jouw eigen behoefte na. Rijmt de behoefte achter dit verzoek met wat jij zelf belangrijk vindt? Is het verzoek de beste manier om hierin te voorzien? Soms wringt daar ‘m de schoen. Door een meer geschikt alternatief te geven, ben je nóg behulpzamer. En zelf meer tevreden.
7. Waar zeg je ‘nee’; tegen door hier ‘ja’ op te zeggen? Is dat het je waard?
8. Bedenk hoe deze persoon het meeste kan leren van zijn vraag. Is dat als jij te hulp schiet? Zou een ander het ook kunnen? En wat kan hij zélf?
9. Is het duidelijk dat je dit verzoek gaat uitvoeren (soms ook gewoon omdat het ‘moet’)? Vraag dan: wanneer heb je [verzoek] nodig? In het gros van de gevallen hoeft het niet direct NU. Je kunt het dan bundelen met andere moetjes later in de week. Dan kun je nu verder met wat je nu zélf belangrijk vindt.
10. Is dit een terugkerend verzoek? Onderzoek dan of je het direct voor een volgende keer makkelijker kan maken. Door taken te bundelen of uit te besteden. Door te standaardiseren of automatiseren. Zo ervaar je er in ieder geval de voldoening van dat je er zo kort mogelijk mee bezig bent.

effectiviteit kwaliteiten leiderschap praktisch